چگونه اطمینان حاصل کنیم که انتقال سبز به فقیرترین ها آسیب نمی رساند؟
گزارش جدید مجمع جهانی اقتصاد تلاقی بین تلاشهای گذار سبز و نتایج اجتماعی را نشان میدهد. این شش کهن الگوی گذار عادلانه را شناسایی میکند که فرصتها و چالشهایی را که کشورهای مختلف در تضمین برابری در گذار سبز با آن مواجه هستند، برجسته میکند.
این نشان میدهد که فقدان دادهها و ابزارهای خطمشی پیشرفت را با مشکل مواجه میکند و تنها پنج شاخص از ۵۸ شاخص در سطح جهانی ردیابی میشوند.
از بریتانیا گرفته تا کره جنوبی، شش کشور به این شکل عمل می کنند که به دنبال متعادل کردن کربن زدایی با برابری اقتصادی هستند.
ما نمی توانیم چیزی را که اندازه گیری نمی کنیم بهبود دهیم. این امر به ویژه در مورد گذار سبز و اثرات بالقوه اجتماعی-اقتصادی آن صادق است. در حالی که برخی از معیارها برای ارزیابی تلاشهای انتقال سبز و سایر معیارها نتایج اجتماعی را ارزیابی میکنند، تعداد کمی به تلاقی این دو میپردازند.
تحقیقات ما نشان داده است که تنها پنج شاخص از ۵۸ شاخص با پتانسیل ردیابی ریسکهای برابری اقتصادی در گذار سبز به طور سیستماتیک جمعآوری و در سطح جهانی منتشر میشوند.
تسریع یک انتقال عادلانه
رویکرد داده محور، گزارشی که با همکاری BCG تهیه شده است، نشان می دهد که اگرچه اقتصادهای سراسر جهان ممکن است متعهد به یک گذار عادلانه باشند، فقدان داده ها و ابزارهای سیاست مانعی برای اقدام ایجاد می کند.
۶ کهن الگوی کشور در گذار سبز
برای درک بهتر پیچیدگی مفاهیم برابری در گذار سبز، این گزارش شش نمونه الگوی کشوری را پیشنهاد میکند که نقاط آغازین مختلف کشورها را در زمینه فعال کردن یک گذار عادلانه برجسته میکند. این کشور ها شباهت های ساختاری با سایرین در کهن الگو دارند و در نتیجه ممکن است بتوانند از استراتژی های مشترک در پاسخ به چالش های مشترک استفاده کنند.
NDC (Nationally determined contribution) به معنای سهم تعیین شده ملی است.
در اینجا شش کهن الگو آورده شده است:
چگونه کشور شما می تواند به یک گذار سبز عادلانه دست یابد؟
۱. پذیرندگان سبز فراگیر: انگلستان
اقتصادهای با درآمد بالا و خدمات محور، گام های مهمی در کاهش شدت انتشار از طریق فناوری های سبز موجود برداشته و در عین حال عدالت اقتصادی را تضمین می کنند. نیروی کار ماهر و توانایی مالی بالا از جمله نقاط قوت آن ها است، در حالی که به نظر می رسد کاهش رقابت، فشارهای هزینه زندگی و نیروی کار سالخورده چالش های بالقوه ای هستند.
مثال: بریتانیا مسئول حدود ۱٪ از انتشار گازهای گلخانه ای (GHG) جهانی است و NDC (مشارکت تعیین شده ملی) آن در نظر دارد تا سال ۲۰۵۰ به صفر خالص برسد که در قانون تغییر آب و هوا قانون گذاری شده است.
این کشور قصد دارد تا سال ۲۰۲۴ نیروگاه های زغال سنگ را حذف کند، منابع انرژی تجدیدپذیر را افزایش دهد و در ظرفیت های انرژی هسته ای جدید سرمایه گذاری کند، با یک استراتژی مالی سبز، که متعهد به ایجاد پتانسیل بیش از ۱۰۰ میلیارد پوند نقدینگی در سرمایه گذاری خصوصی تا سال ۲۰۳۰ برای بهبود بازار است.
گروه کاری مشاغل سبز دولت با هدف ایجاد نیروی کار ماهر، تضمین می کند که کارگران در بخش های پر کربن در سراسر دوران گذار حمایت می شوند و زنان به طور مساوی در مشاغل سبز جدید حضور دارند.
اما چالش هایی برای یک گذار عادلانه در بریتانیا در حال ظهور است و فشار ها و هزینه های زندگی یک نگرانی فزاینده است: فقر سوخت بر شش میلیون خانوار در سال ۲۰۲۴ تأثیر میگذارد. قیمت های مسکن که در حال حاضر به بالاترین حد خود نزدیک شده اند، این برای خانه های با انرژی کارآمد حتی بالاتر نیز هست.
۲. پذیرندگان سبز نوظهور: اروگوئه
اقتصاد های متوسط رو به بالا و با درآمد بالا با اشتغال صنعتی قابل توجه در حال گذار به مدل های اقتصادی مبتنی بر نوآوری هستند. بسیاری از کشورها در این کهن الگو تمایل دارند سهم قابل توجهی از نیروی کار خود را در بخشهای صنعتی قدیمی داشته باشند که نیازمند تحول قابل توجهی هستند و مهارت های مجدد و حمایت از انتقال شغل را ضروری میسازند.
مثال: اروگوئه مسئول حدود ۰.۱ درصد از کل GHG جهانی است و NDC آن متعهد است تا سال ۲۰۵۰ به کشوری بی کربن دست یابد.
از سال ۲۰۱۰، دولت اهدافی مانند فرمان ۳۵۴ را تعیین کرده است که در دستیابی به ۹۸ درصد تولید برق تجدید پذیر مؤثر بوده است. سوخت های فسیلی هنوز حدود ۴۵ درصد از کل انرژی این کشور را تشکیل میدهند.
صندوق بخش هیدروژن سبز دومین انتقال انرژی خود را تسریع کرده است – برای افزایش استفاده از هیدروژن سبز در صنایع سنگین و حمل و نقل، که پیش بینی می شود تا سال ۲۰۴۰ ۱.۹ میلیارد دلار درآمد سالانه ایجاد کند و بیش از ۳۰۰۰۰ شغل ایجاد کند.
اروگوئه دستور العمل های انتقال عادلانه سازمان بینالمللی کار را آزمایش میکند و به عنوان بخشی از این، برای افزایش درک سهامداران از استراتژی های ایجاد مشاغل سبز در کل اقتصاد کار میکند.
یکی از صادرکنندگان گوشت گاو، در سال ۲۰۲۱، بیان کرد :دولت به تعهد جهانی متان ملحق شد و متعهد شد که شدت انتشار متان و اکسید نیتروژن را به ازای هر واحد تولید گوشت گاو به ترتیب ۳۵ و ۳۶ درصد تا سال ۲۰۳۰ کاهش دهد. این اهداف با گسترش ابتکارات برای حمایت از کشاورزان روستایی در افزایش ظرفیت آنها برای کاهش و تولید زراعی تکمیل شدند.
۳. صادرکنندگان سوخت فسیلی: عمان
اقتصاد ها به شدت به اجاره سوخت های فسیلی و مصرف یارانه ای انرژی متکی هستند که منجر به شدت انتشار بالا می شود. کشور های این گروه از نیروی کار متمرکز بر STEM (علم، فناوری، مهندسی و ریاضیات) و ترازهای مالی قوی بهره میبرند، اما تجدید ساختار سیستم مالی به منظور در نظر گرفتن حذف تدریجی یارانه ها و تنوع اقتصادی به طور گسترده تر میتواند در سال های آینده چالش برانگیز باشد.
مثال: عمان مسئول حدود ۰.۲ درصد از انتشار گازهای گلخانه ای جهانی است، در حالی که جدیدترین NDC آن متعهد به کاهش ۷ درصدی انتشار گازهای گلخانه ای تا سال ۲۰۳۰ شده است. دولت استراتژی ملی برای انتقال منظم به صفر خالص را برای رسیدن به بی طرفی کربن تا سال ۲۰۵۰ راه اندازی کرد.
نفت و گاز بین ۷۰ تا ۸۵ درصد از درآمد دولت را تشکیل می دهند، اما عمان در حال کار بر روی تنوع بخشیدن به اقتصاد خود برای کاهش این وابستگی از طریق چشمانداز سال ۲۰۴۰ است که در راستای ان در نظر دارد تا سال ۲۰۴۰ تا ۳۹ درصد از برق کشور را از منابع تجدیدپذیر تامین کند.
به گفته آژانس بینالمللی انرژی، مرکز هیدروژن عمان بر ترویج تحقیق و توسعه فناوری هیدروژن سبز متمرکز است که میتواند به این کشور کمک کند تا به ششمین صادرکننده بزرگ هیدروژن در جهان تبدیل شود.
۴. اقتصادهای بر مبنای رشد: مالزی
صنعتی شدن سریع اقتصادهای با درآمد متوسط رو به بالا با تقاضای رو به رشد انرژی، متعادل کردن کاهش آب و هوا با توسعه اجتماعی-اقتصادی. کشورهای این خوشه در موقعیت خوبی برای برداشت سود جمعیتی قرار دارند، اما پرداختن به نابرابری درآمد و باز کردن قفل مالی برای تحریک اقتصاد مبتنی بر نوآوری همچنان از چالش های بالقوه ای است که با آن مواجه هستند.
مثال: مالزی ۰.۷ درصد از انتشار گازهای گلخانه ای جهانی را تامین می کند و جدیدترین NDC آن متعهد به کاهش ۴۵ درصدی انتشار گازهای گلخانه ای تا سال ۲۰۳۰ است.
انرژی های تجدیدپذیر تنها ۴ درصد از ترکیب انرژی کشور را تشکیل می دهند که منبع اصلی آن گاز طبیعی (۴۵ درصد) و پس از آن نفت (۲۷ درصد) و زغال سنگ (۲۴ درصد) است. این کشور متعهد شده است تا سال ۲۰۵۰ به ۷۰ درصد ظرفیت انرژی های تجدیدپذیر دست یابد.
دولت سیاست ملی انرژی خود را در سال ۲۰۲۲ منتشر کرد که بر توسعه کم کربن تاکید دارد و انتقال بخش انرژی را برای پیشرفت اجتماعی-اقتصادی ضروری می داند.
برای مثال، نقشه راه ملی انتقال انرژی مالزی (NETR) تاکید کلی بر عدالت و فراگیری دارد. این نابرابریهای توزیعی را که انتقال انرژی میتواند تقویت کند، تصدیق میکند و قصد دارد سیاستهای دولت را بر این اساس هدایت کند. برای مثال، در اوایل سال ۲۰۲۴، دولت یارانه های هدفمندی را با هدف کمک به گروه های کم درآمد برای مقابله با فشار هزینه ها معرفی کرد. یارانه ها برای ۱ درصد از مصرف کنندگان برق سنگین کاهش یافته و برای ۹۹ درصد دیگر ثابت ماند. انتظار می رود سرمایه گذاری های تحریک شده تحت NETR تا سال ۲۰۵۰ حدود ۳۱۰۰۰۰ فرصت شغلی رشد سبز ایجاد کند.
۵. اقتصادهای مرزی: کنیا
کشورهای کم درآمد با جمعیت جوان زیاد و سرانه انتشار کم، که هنوز هم نیاز به سرمایه گذاری در رشد بلندمدت پایدار دارند، مانند کنیا
مثال: کنیا مسئول حدود ۰.۲٪ از انتشار جهانی است، در حالی که جدیدترین NDC آن متعهد به کاهش ۳۲٪ در انتشار تا سال ۲۰۳۰ است.
بیش از ۹۰ درصد برق این کشور در سال ۲۰۲۱ از منابع تجدیدپذیر تولید می شد، اما دسترسی به انرژی همچنان یک چالش است، زیرا حدود یک سوم جمعیت روستایی به برق دسترسی ندارند و حدود نیمی از جمعیت به سوختهای آشپزی تمیز دسترسی ندارند.
برنامه های این کشور برای استفاده از زغال سنگ داخلی و وارداتی برای توسعه تولید برق نشاندهنده مبادله اقتصادیهای در حال توسعه بین اهداف آب و هوایی و اهداف توسعه است.
این کشور به ویژه در برابر تأثیرات تغییرات آب و هوایی آسیب پذیر است که بر بخش های کلیدی اقتصادی از جمله کشاورزی و گردشگری تأثیر منفی می گذارد. آخرین NDC آن تأثیرات نامتناسب بر گروههای آسیبپذیر را تأیید میکند و هدف آن تقویت دسترسی زنان، جوانان و سایر گروههای آسیبپذیر به خطوط اعتباری و مالی آب و هوا است.
۶. توسعه دهندگان سبز: کره جنوبی
کشورهای بسیار صنعتی و پیشرفته از نظر فناوری که در توسعه فناوری های سبز و مدل های تجاری پیشرو هستند. این کشورها در حالی که از نظر نیروی کار، مالی و فناوری موقعیت خوبی دارند، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان کربن در سطح جهان هستند و برای اطمینان از رونق مستمر، نیاز به مدیریت انتقال نیروی کار بزرگ و سالخورده به صنایع پاک تر دارند.
مثال: کره جنوبی مسئول حدود ۱.۶ درصد از انتشار گازهای گلخانه ای در جهان است و دوازدهمین تولیدکننده گازهای گلخانه ای در جهان است. جدیدترین NDC آن طبق قانون خنثیسازی کربن، انتشار گازهای گلخانهای را تا سال ۲۰۵۰ به صفر رسانده است.
کره جنوبی یک هدف میانی برای کاهش ۴۰ درصدی انتشار گازهای گلخانه ای از سطوح ۲۰۱۸ تا سال ۲۰۳۰ تعیین کرده است. این شامل حذف تدریجی تولید برق با سوخت زغال سنگ تا سال ۲۰۳۰، گسترش منابع انرژی تجدیدپذیر و افزایش استقرار خودرو های بدون آلایندگی است.
دولت تاثیری که می تواند بر کارگران و مناطق داشته باشد را می شناسد و اقداماتی را برای حمایت از کسانی که آسیب دیده اند در نظر گرفته است. قانون بی طرفی کربن حمایت از شرکت های خرد، حمایت از بیکاری و اشتغال مجدد را تصریح میکند و صندوق اقدام آب و هوای کره را تأسیس کرد تا اطمینان حاصل شود که بودجه با این تعهدات سازمانی همراه است.
انرژی هسته ای حدود ۲۶ درصد از کل انرژی کشور را تشکیل می دهد که زغال سنگ ۳۶ درصد، گاز طبیعی ۳۰ درصد و انرژی های تجدیدپذیر ۸ درصد است. در سال ۲۰۲۱، دولت قرارداد سبز جدید را با تمرکز بر تامین منابع مالی برای انرژی های تجدیدپذیر و زیرساخت های سبز و تقویت صنایع سبز اعلام کرد.
برای هر یک از این کشورها، این گزارش یک داشبورد داده خاص کشور را ارائه می دهد. این معیارها با ارزیابی تأثیرات اجتماعی-اقتصادی احتمالی سیاستهای کربن زدایی در بخشها (به عنوان مثال، تأثیر حذف تدریجی سوختهای فسیلی بر قیمت برق و دسترسی) شناسایی میشوند. از میان ۵۸ شاخص با پتانسیل ردیابی مواجهه با ریسک های برابری اقتصادی ناشی از گذار سبز در بین بخش ها، تنها پنج شاخص به طور سیستماتیک جمع آوری شده اند. بنابراین گزارش بر معیارهای پروکسی برای شناسایی مناطق تمرکز در سطح کشور که دادههای مربوط به «سنجه های آرمانی» در دسترس نیست، تکیه دارد.
این گزارش توضیح میدهد: «هدف ارائه اولین گام مفید برای کشورهای منتخب است که میتواند با داده های اضافی جمع آوری شده و از طریق مشاوره با سهامداران کلیدی در کشور تکمیل شود.»
پل زدن دستور کار آب و هوا با عدالت اقتصادی
همانطور که این کهن الگو ها و نمونه های کشوری نشان می دهند، هیچ رویکرد یکسانی برای انتقال سبز وجود ندارد. در سال های اخیر، مقیاس مبادلات آشکار شده است، جایی که هزینه ها و منافع سیاست های اقلیمی به طور نابرابر توزیع شده است.
به عنوان مثال، تلاش ها برای دور شدن از سوخت های فسیلی با از کار انداختن زیرساخت ها و کاهش یارانه ها، نگرانی هایی را در رابطه با اثرات آن بر اشتغال و هزینههای زندگی ایجاد کرده است.
از آمریکای لاتین تا بخش هایی از آسیا، اقتصادهای نوظهور نیاز به کربنزدایی و نیاز به رشد را به عنوان اولویتی رقابتی تجربه میکنند. همین امر در مورد مشاغل نیز صادق است. این گزارش یافته های حاصل از نظرسنجی اجرایی را نشان میدهد که مثال آن فشارسنجی از ادراک رهبران کسب وکار جهانی در مورد ریسک های کلیدی اقتصادی و سهام مرتبط با سفر به سمت بیطرفی کربن است.
دسترسی نا کافی به تامین مالی به طور مداوم به عنوان ریسک سهام اقتصادی ذکر می شد که احتمالاً بر مشارکت شرکت ها در اقدامات آب و هوایی در همه بخش ها تأثیر می گذارد.
اما وقتی ریسک های مرتبط با دسترسی به سرمایه در نظر گرفته میشوند، مجموعه وسیعتری از نگرانی های برابری اجتماعی برای کسب و کار ها مهم است، از جمله دسترسی به فناوری و دانش و همچنین دسترسی مصرفکنندگان به کالاها و خدمات ارائه شده.»
تا زمانی که پیامد های اقتصادی-اجتماعی اقدامات کاهش آب و هوا بهتر درک نشود، این احتمال وجود دارد که به صورت خود به خود این اقدام اقلیمی پس زده شود و توانایی جامعه جهانی را برای نگه داشتن ۱.۵ درجه در معرض خطر قرار دهد.
نوشته شده توسط : تارینی فرناندو و نادیا شمساد
منبع: ورلد اکانمیک فروم